– تعریف بلیط هواپیما
بلیط هواپیما عبارتست از حواله ای کاغذی یا الکترونیکی که به موجب آن شرکت حمل کننده برابر قوانین و مقررات نهادهای بالادستی از جمله سازمان جهانی هواپیمائی کشوری، انجمن حمل و نقل بین المللی هوایی (IATA) اقدام به حمل مسافر و توشه توزین شده وی می نماید، که این شرایط و اخطاریه ها جز لاینفک آن می باشد.
منظور از شرکت حمل کننده، کلیه مؤسسات حمل کننده هوایی که عهده دار حمل مسافر و توشه وی بوده و طبق این شرایط اقدام به حمل مسافر یا توشه وی می نماید.
از جمله قراردادها و پیمان های همسان کننده قوانین، پیمان ورشو می باشد. این پیمان مربوط به یکنواخت نمودن پاره ای از مقررات حمل و نقل بین المللی هوایی که در تاریخ ۱۲ اکتبر ۱۹۲۹ در ورشو به امضا رسیده است.
در حالت عادی بلیط هواپیما دارای یکسال اعتبار میباشد مگر اینکه طبق شرایط و ضوابط شرکت حمل کننده و در کلاسهای پروازی خاص که ممکن است دارای نرخی ارزان تر و همچنین شرایط خاص و محدود کننده از جمله میزان اعتبار بلیط تغییر می نماید.
از نظر شکلی بلیط هواپیما به دو نوع تقسیم میشود:
۱- بلیط کاغذی (paper ticket) : این نوع بلیط که معمولاً به شکل دفترچه ای چند برگی در حال حاضر منسوخ و معمولاً فقط در فرودگاه ها و به عنوان بلیط لیست انتظار استفاده می شود.
۲- بلیط الکترونیکی (E-Ticketing): در حال حاضر غالب شرکت های هواپیمایی داخلی و بین المللی از این نوع بلیط استفاده می نمایند. از جمله مزایای استفاده این بلیط آسودگی خیال از مفقود شدن و یا فراموش نمودن همراه داشتن بلیط هواپیما می باشد. علاوه بر مزایای فوق در مصرف کاغذ و وقت شرکت های هواپیمایی و مسافرین نیز صرفه جویی می شود.
انواع بلیط هواپیما
۱٫ بلیط هواپیما داخلی (DOM – Ticket): معمولاً این نوع بلیط در شبکه داخل کشوری شرکت های هواپیمایی استفاده می شود و علاوه بر رعایت قوانین و مقررات بین الملل ممکن است دارای شرایط خاص محلی هر شرکت هواپیمایی بر اساس قوانین و مقررات داخلی آن کشور می باشد.
۲٫ بلیط هواپیما بین الملل (INT – Ticket): این نوع بلیط هواپیما غالباً در مسیرهای بین کشورهای مختلف استفاده و براساس قوانین و مقررات بین الملل صادر و استفاده می شود.
انواع بلیط هواپیما در ایران
از آنجاکه کشور ایران از جمله مقاصد مورد علاقه گردشگران خارجی و علی الخصوص گردشگران تاریخی، مذهبی و فرهنگی می باشد. سال هاست بر حسب نیاز داخلی کشور و به جهت بلیط هواپیما و تورهای با کیفیت و ارزان قیمت تعدادی از آژانس های مسافرتی داخل ایران اقدان به چارتر پروازهای شرکت های هواپیمایی داخلی و گاهاً خارجی نمودند.
براین اساس بلیط های صادر شده به دو دسته تقسیم می شوند
۱- بلیط سیستمی
عبارتست از بلیط پروازی که توسط شرکتهای هواپیمایی دارای سیستم رزرویشن از قبیل (ایران ایر- آسمان- کیش ایر- ماهان و …) ارائه و معمولاً لیست پروازها بصورت فصلی و دراز مدت باز و در اختیار آژانس ها و دفاتر نمایندگی فروش قرار میگیرد.
ازجمله مزایای خرید بلیط سیستمی امکان خرید بلند مدت (معمولاً یک یا دو فصل آینده) و استفاده از مزایای خرید بلیط کودک و نیز امکان کنسل نمودن بلیط برابر مقررات شرکت هواپیمایی حمل کننده می باشد.
بزرگترین عیب بلیط سیستمی قیمت تقریباً ثابت آن در فصول و روزهای مختلف می باشد. با توجه به اینکه نرخ بلیط های سیستمی از سوی سازمان هواپیمایی کشوری به ایرلاین ها اعلام میگردد لذا شرکت های هواپیمایی موظف به رعایت آن می باشند. هرچند که در سالهای اخیر و با توجه به مصوبه مجلس شورای اسلامی آزادسازی نرخها شروع و در نهایت بصورت پله کانی به آزادسازی کامل نرخها منجر خواهد شد.
۲- بلیط چارتری
عبارتست از اجاره کامل یا قسمتی از ظرفیت هواپیما توسط آژانس مسافرتی و سپس فروش ظرفیت خریداری شده به مسافرین با شرایط و ضوابط حاکم بر بلیط چارتر.
از جمله مزایای بلیط چارتری ارزانتر بودن و در دسترس بودن آن در فصول خلوتی پرواز می باشد.
همچنین درصد بالاتر خطا در صدور و نداشتن نرخ کودک، غیر قابل استرداد بودن و همچنین امکان تقلب توسط برخی آژانسها از جمله معایب این نوع بلیط می باشد.
در حال حاضر با توجه به نظارت حاکمیتی از سوی سازمان هواپیمایی کشوری و ایجاد موتورهای جستجو و سیستم های رزرویشن آنلاین درصد خطا و امکان تقلب و سوءاستفاده به حداقل رسیده و درصد زیادی از مسافرین خود رأساً با مراجعه به اینترنت نسبت به خرید بلیط هواپیما سیستمی یا چارتری اقدام نمایند.